ÇANAKKALE-2 ASSOS VE TROYA

19 Eylül sabahı Bursa'dan Çanakkale'ye serin ve kapalı bir havada yola çıkıyorum. Yol açık, Hava kapalı ve Rüzgar hızlı. En sevdiğim havalar. Radyo dinleye dinleye 3,5 saatte Çanakkale'ye ulaştım. Tabi kahvaltı için yakın dostum Osman'la buluştuk. Bu kez nereye gideceğimi bilmeden onun aracına atladım. Çanakkale'ye yaklaşık yarım saat mesafede, Ayvacık ilçesinde bulunan Büyükhusun köyündeki bir otele gittik. Kahvaltımızı yerken karşıda Midilli adası o eski antik çağların güneş ışığını üzerinde biriktirip şimdi bize yansıtıyormuş gibiydi. Kahvaltıdan sonra tekrar yola çıkıp fazla uzak olmayan Assos'a, Behramkale köyüne gidiyoruz. Behramkale köyü bu topraklar Osmanlı hakimiyetine geçtikten sonra kurulmuş. Daha öncesinde eski köy buradaki andazit taşlarıyla meşhur ve sönmüş bir volkan olan tepenin üzerine kurulmuş olan kalenin denize bakan tarafındaymış, 19. yüzyılın sonralarında başlayan kazı çalışmaları hala devam ediyor. Bu eski köy Lidyalılar, Persler, Pergamonlular ve Romalılar tarafından hakimiyet altına alınmış ancak orta çağda terkedilmiş, İnsan 'burası terk edilir mi?' diye düşünmeden edemiyor. Kalenin girişinde Osmanlı tarafından yapılmış halen kullanılmakta olan bir cami mevcut. Kalenin içinde, su ihtiyacı için yapılmış iki tane de sarnıç var, tepenin eteklerindeki köyün su ihtiyacı da buradan mı karşılanıyordu acaba? Vakit darlığından kale içindeki patikadan antik köye inemeyip tepeden bakmakla yetindik. tepenin eteklerinde doğal bir kayaya oyulmuş 2500 kişilik bir amfi tiyatro bulunuyor. İşlenmesinin zorluğuyla bilinen andazit taşını oymak için epey uğraşmış olsalar gerek. Egenin tüm ihtişamıyla önümüze serilip gittiği tepede şehrin koruyucusu olduğuna inanılan tanrıça Athena adına yapılmış bir tapınağın kalıntıları var. Daha önce burada bulunan heykeller ve işlemeli taşlar Amerika ve İngiltere gibi ülkelerin müzelerinde sergileniyormuş öğrendiğim kadarıyla. Medeniyetin İnşa edildiği topraklarda bu medeniyetlerle birlikte yükselen eserlerin başka ülkelerde olduğunu duymak, bilmek ne üzücü. Epeyce fotoğraf çektikten sonra tepeye çıktığımız sağlı sollu seyyar hediyelik eşya satıcılarının bulunduğu taşlı yoldan yine aşağı inip Troya antik kentine doğru yola çıktık. Yaklaşık 60 km kuzeye doğru yarım saat süren bir yolculuktan sonra Troya müzesine ulaştık. Buraya toplu taşıma olup olmadığıyla ilgili bilgim yok ama ne yolda ne de müze önündeki otoparkta toplu ulaşım aracı göremedim. Sonunda o tarihin en ilgi çekici noktalarından biri olan, İlyada destanında da anlatılan Truva savaşına ev sahipliği yapmış, doğu ve batı medeniyetlerinin ilk temas noktasına ulaşmıştık. Mitolojide Priamos'un oğlu Paris'in Sparta Kralının kızı ve Menelaos'un karısı Helen'i kaçırmasıyla başlamıştı bu temas. Antik kentin girişindeki küçük meydanda Mimar Kadir İzzet SENEMOĞLU tarafından tasarlanmış içine girilebilen bir Truva Atı mevcut. Meydanın hemen yanında Müzeden hatıra götürmek isteyenler için hediyelik eşya dükkanı bulunuyor. Antik kent içinde ziyaretçiler için tahta yollar yapılarak açık müze haline getirilmiş. Üzerinde yürüdüğümüz topraklar 5000 yıldır bir çok medeniyete ev sahipliği yapmış. Bir çok yerinin henüz gün yüzüne çıkmadığı görülen antik kentin çevresinde yeşeren tarlaları görünce, 'kim bilir daha önce kimleri doyurdu bu topraklar', diye geçiyor içimden. Kaz dağlarının eteklerine kurulan bu şehir bir çok defa yıkılıp yerine yenisi inşa edilmiş ve insanlar bu topraklarda asla vazgeçmemiş. Kültür Bakanlığının verdiği bilgiye göre burada 9 kent katmanı olduğu tespit edilmiş. 1998 yılında Unesco Dünya Mirası Listesi'ne giren Troya şimdilerde sakin bir vaziyette binyılların verdiği yorgunluğu üzerinden atmaya çalışırken, ziyaretçilerine sessizce Zeus'un kartal kılığına girerek Olympos' a kaçırdığı Ganymede'yi, Paris'i, Üzerinde yetişen Dardanos'un torunu Hektor'u fısıldıyor. Müze içindeki yol boyunca parçalanmış taş kalıntılar ve şehrin zamanla tahrip olmuş surlarının kalıntılarını görüyoruz. Ortaya çıkarılan alanın ortasında kerpiçten yapılmış bir kale duvarı mevcut ve daha önce duvarın bir kısmı yangından dolayı yok olmuş, yok olan yer yeninden restore edilmiş. İlgimi çeken yerlerden biri de Kutsal alan olarak bilinen ve ortasında Mezar odası gibi bir bölüm olan yer. Bu alanda aynı zamanda iki tane kuyu benzeri yapı ve sunak alanı mevcut. Şehirdeki diğer yapılara göre burası daha iyi muhafaza edilmiş gibi geldi bana. Odeon bölgesine geldiğimizde küçük bir amfi tiyatro karşımıza çıkıyor. Burada daha önce, şimdi Çanakkale arkeoloji müzesinde sergilenen Hadrian'ın heykeli varmış. Aynı bölgede şehrin meclis binası da bulunmakta. Tabi burada da çektiğim bolca fotoğrafı arşivime attım. Troya'ya yavaş yavaş veda ediyoruz artık bu yorucu günün sonunda. Güneş de gün batımında yerini almak üzere hareket ediyordu biz Çanakkale şehir merkezine yola çıkarken. Antik kentin hemen yanında bir de köy buluyor. 'Opet Tevfikiye Köyü' köyün girişindeki duvarda son Truvalılar olduğu yazıyor burada yaşayanların. Köy içindeki evlerin duvarlarına Opet'in sponsorluğunda Mitolojik karakterlerin ve o döneme ait eserlerin resimleri yapılmış. Troya antik kentini görmek için çıktığım yolculukta arkadaşım sayesinde Assos'u da görme fırsatım oldu. Tüm yoruculuğuna rağmen, gördüklerime değecek bir yolculuktu ve tabi dönerken Gökçeada'nın meşhur bademli kurabiyelerinden almayı unutmadım. Dikiz aynamdaki gün batımını izlerken, radyoda haberleri açmış yeniden Bursa istikametine doğru yola çıkıyordum. Böyle zamanlarda 'keşke gitmek zorunda kalmasam' diyorum hep. Sanki kalanlara güneşin batışını bırakmış gibi. Başka bir zaman görüşmek üzere Çanakkale'ye veda ediyorum.